Nền tảng AM5 của AMD đã ra mắt từ năm 2022 và tôi rất khuyến khích bạn lựa chọn nó nếu đang có kế hoạch xây dựng một PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, cá nhân tôi vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 với bộ xử lý Ryzen 7 5800X3D và hiện tại chưa sẵn sàng nâng cấp. Chắc chắn, việc chuyển sang nền tảng mới với CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu suất chơi game của tôi, nhưng lợi ích về tốc độ khung hình (FPS) hiện tại chưa đủ lớn để tôi phải bỏ ra một khoản tiền đáng kể.
Bạn có thể cho rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số khía cạnh, chẳng hạn như tốc độ bộ nhớ DDR5 nhanh hơn hay ổ cứng SSD chuẩn PCIe 5.0, nhưng tôi chưa thấy cần thiết phải trải nghiệm lợi ích của chúng ngay lúc này. Đối với những người dùng đã có sẵn cấu hình AM4, AM5 dường như là một khoản đầu tư tốn kém mà chỉ mang lại những cải thiện nhỏ giọt. Ngay cả khi bạn đang dùng một bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn chỉ cần chi khoảng 250 USD để sở hữu Ryzen 7 5700X3D và nhận thấy sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết lý do tại sao tôi vẫn gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Bộ xử lý AMD Ryzen 5 8600G
Chip X3D trên AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
5800X3D của tôi không gây nghẽn cổ chai RTX 4090 ở độ phân giải cao hơn
Mọi người thường quá lo lắng về việc nghẽn cổ chai CPU (CPU bottleneck), nhưng nếu chủ yếu chơi game ở các độ phân giải cao như 1440p và 4K, một bộ xử lý đủ nhanh là hoàn toàn phù hợp. Ví dụ, tôi ban đầu xây dựng PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình đang gây nghẽn cổ chai GPU trong nhiều trò chơi ở độ phân giải 1440p. Vì vậy, tôi đã nâng cấp lên Ryzen 7 5800X3D, điều này mang lại sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Đúng là CPU mới của tôi có ít nhân hơn, nhưng mức sử dụng GPU trong các trò chơi đã tăng lên, đó là dấu hiệu cho thấy vấn đề nghẽn cổ chai CPU không còn nữa.
AMD có thể đã ngừng sản xuất 5800X3D, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D chỉ với khoảng 250 USD, mang lại hiệu năng tương tự nếu bạn nâng cấp từ một bộ xử lý không phải X3D. Đối với tôi, đó là khoản tiền đáng chi hơn nhiều so với việc chi gần 1.000 USD cho một bộ CPU, bo mạch chủ và RAM kit mới. Chắc chắn, bạn sẽ có tốc độ khung hình cao hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D, nhưng giá trị nhận được khi chỉ cần nâng cấp lên chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 là điều khó bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở độ phân giải 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho các card đồ họa nhanh nhất hiện có, chẳng hạn như RTX 5090.
CPU AMD Ryzen 7 5800X3D, chip hiệu năng cao cho nền tảng AM4Nguồn: AMD
RAM DDR5 không mang lại lợi ích đáng kể
Ở độ phân giải cao hơn, tốc độ RAM không tạo ra sự khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất khi nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5, nhưng xét việc tôi chủ yếu chơi game ở 1440p và 4K, tôi không nghĩ RAM nhanh hơn sẽ tạo ra nhiều khác biệt. Đó là bởi vì ở các độ phân giải cao hơn, trò chơi chủ yếu phụ thuộc vào GPU (GPU-bound) chứ không phải CPU. Đúng vậy, một bộ kit RAM DDR5 vẫn có thể cải thiện FPS của tôi thêm 3-5%, nhưng điều đó có lẽ sẽ không đáng chú ý trong hầu hết các tình huống. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít quan trọng hơn đối với các chip X3D vì chúng có bộ nhớ đệm L3 lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu mà CPU cần truy cập.
Vì vậy, miễn là bạn có một bộ kit RAM DDR4 đủ nhanh, ví dụ DDR4-3600MHz, kết hợp với một chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không nhận được nhiều lợi ích khi nâng cấp lên DDR5, đặc biệt nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao hơn. Tại sao phải chi gần 1.000 USD chỉ để cải thiện tốc độ khung hình khoảng 5%? Tôi thà đợi cho DDR5 thực sự trưởng thành và các CPU nhanh hơn mang lại những bước nhảy vọt về hiệu năng giữa các thế hệ trước khi quyết định đầu tư vào một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 cần tản nhiệt mạnh mẽ hơn
Chúng hoạt động nóng hơn so với các mẫu AM4 tương đương
Không có gì bí mật khi các CPU AM5 — như 7800X3D và 9950X — hoạt động nóng hơn các mẫu AM4 tương đương. Điều này chủ yếu là do các CPU mới này có mật độ nhân cao hơn, TDP (Công suất thiết kế nhiệt) cao hơn và nắp IHS dày hơn khiến việc tản nhiệt kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn sử dụng bộ tản nhiệt AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó vẫn quản lý nhiệt độ 5800X3D của tôi mà không gặp vấn đề gì, nhưng điều đó chủ yếu là vì 5800X3D có cùng TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, chẳng hạn như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần thay thế bộ AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ tản nhiệt mạnh mẽ hơn với radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Bây giờ, đó là thêm 120-150 USD nữa vào khoản tiền tôi phải chi cho bo mạch chủ, RAM kit và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngại khoản đầu tư này nếu đổi lại tôi nhận được những cải thiện hiệu năng khổng lồ, nhưng điều đó chưa hoàn toàn xảy ra, ít nhất là đối với mục đích sử dụng của tôi.
AM4 vẫn hoàn toàn đủ cho nhu cầu của tôi
Việc gắn bó với AM4 không nhất thiết có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ các tính năng tiên tiến. Cuối cùng, điều quan trọng là nhận được sự cải thiện hiệu năng đáng kể so với số tiền bỏ ra. Đối với người chủ yếu chơi game ở 1440p và 4K, những cải tiến từ việc có bo mạch chủ hỗ trợ DDR5 và bộ xử lý X3D nhanh hơn dường như là rất nhỏ. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi không thực sự gây nghẽn cổ chai cho PC, tôi không thấy lý do gì phải vội vàng chi gần 1.000 USD cho một bản nâng cấp AM5 mà chỉ cải thiện tốc độ khung hình của tôi khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia ra mắt thế hệ kế nhiệm của RTX 5090 trong vài năm tới, 5800X3D có thể sẽ trở thành yếu tố giới hạn ngay cả ở độ phân giải cao hơn. Đó là lúc tôi sẽ xem xét việc chi tiền và nâng cấp lên AM5.