Là một người lớn lên cùng những tựa game đầu những năm 2000, tôi nhớ thời mà “co-op chơi chung” không phải là điểm nhấn bán hàng – đó chỉ đơn giản là cách chúng tôi chơi game. Từ chia màn hình trong NFS 2 SE, Tanaka 3D, hay thậm chí Timesplitters 2, tôi đã có những khoảnh khắc chơi game co-op tuyệt vời cùng anh trai mình. Chơi game ngày đó thật ồn ào, lộn xộn, và đầy sẻ chia.
Rồi, ở một thời điểm nào đó, mọi thứ dần im ắng. Các sảnh chờ online thay thế những buổi ngủ lại nhà bạn, và các tựa game multiplayer bắt đầu quay lưng lại với chế độ chơi chung tại chỗ. Dần dần, chiếc tay cầm thứ hai bắt đầu bám bụi. Tuy nhiên, một lần nữa, điều gì đó đã thay đổi. Chậm rãi nhưng chắc chắn, co-op chơi chung đang len lỏi trở lại trong các cuộc thảo luận về game, và bằng cách nào đó, nó mang cảm giác quan trọng hơn bao giờ hết.
5 lý do game indie không bao giờ quên giá trị đặc biệt
Họ không bao giờ từ bỏ game chia màn hình và co-op tại chỗ, ngay cả khi các nhà phát triển AAA đã làm vậy
Các studio lớn có thể đã chuyển hướng sang mô hình luôn kết nối mạng, nhưng các nhà phát triển indie? Họ đã nhớ. Họ nhớ cảm giác chuyền tay cầm, cảm giác hét vào mặt bạn bè giữa lúc đấu boss, cảm giác bị kẹt ở ô cửa cùng bạn bè trong đám cháy nhà bếp ở Overcooked! (AYCE). Khi game chia màn hình trở thành một di tích sắp tàn lụi, tôi nhớ những tựa game như Blur, Split/Second, và Rocket League đã dũng cảm đến nhường nào khi vẫn giữ chế độ này.
Các game như Moving Out, A Way Out, và Brothers: A Tale of Two Sons không ra mắt với trailer hoành tráng hay chiến dịch marketing toàn cầu. Chúng ra mắt bằng cả trái tim. Những game này không được thiết kế để gia tăng giá trị cho cổ đông – chúng được thiết kế cho tiếng cười, sự hỗn loạn và chiến thắng sẻ chia. Đó là điều khiến chúng nổi bật – không có Battle Pass, không có phần thưởng đăng nhập hàng ngày, không có cấp bậc PvP để cày cuốc. Chỉ có bạn, một người bạn, một màn hình, và âm thanh của niềm vui chân thật, không bộ lọc – điều quá hiếm trong ngành game hiện đại.
Ảnh ghép các game indie co-op phổ biến mang đến trải nghiệm chơi chung đáng nhớ
4 lý do cuộc sống hậu đại dịch thèm khát sự hiện diện vật lý
Game online vẫn rất tuyệt, nhưng không gì sánh bằng việc chơi cùng nhau trực tiếp
Đã có thời điểm chơi online là một sự tiện lợi. Rồi, nó trở thành một cứu cánh. Trong đại dịch, game là cách chúng ta giữ kết nối – từ những phiên phản bội trong Among Us đến những đêm dài trong Warzone. Chúng ta cười cùng nhau, dù ở xa nhau. Và chúng ta biết ơn vì điều đó.
Nhưng giờ đây, chúng ta đã trở lại những phòng khách. Trở lại cùng không gian. Và điều gì đó trong mỗi chúng ta đã khác. Có một khao khát về sự hiện diện – những cái nhìn liếc mắt, những cú huých nhẹ trên ghế sofa, cảm giác ở đó cùng nhau. Co-op chơi chung hoàn toàn phù hợp với tâm trạng này. Đó là hình thức tụ tập ít tốn công sức lý tưởng. Không vấn đề về mic. Không độ trễ. Không tiếng vọng lạ. Chỉ có đồ ăn nhẹ, những câu chuyện phiếm, và bản copy cũ của NBA hay WWE 2K có thể còn sót lại trong thư viện game của bạn. Cá nhân tôi, tôi chắc chắn đã nhớ sự ấm áp của việc chơi game trực tiếp, và tôi không thể vui hơn khi nó đang trở lại mạnh mẽ như vậy.
Ảnh bìa chính thức của game Split Fiction, một tựa game co-op mới từ Hazelight
3 lý do phần cứng hiện đại cuối cùng đã hỗ trợ trở lại
Đồ họa mượt mà không còn đòi hỏi mọi chút sức mạnh cuối cùng từ console
Lý do này thực sự là một điều mà không nhiều người cân nhắc, nhưng lại khá quan trọng. Trong “thời kỳ đen tối” khi từ “chia màn hình” nghe có vẻ cấm kỵ, PS3, PS4 và các đối thủ Xbox của chúng đã đẩy mạnh đồ họa và lối chơi đến mức co-op tại chỗ trở thành một gánh nặng kỹ thuật. Chạy cùng một tựa game nặng đòi hỏi tài nguyên gấp đôi trên cùng một màn hình là điều bất khả thi vào thời điểm đó khi những bước nhảy vọt đang diễn ra giữa các thế hệ console, và các nhà phát triển đã chọn sự trung thực về hình ảnh thay vì niềm vui chơi chung. Đáng buồn thay, game co-op chơi chung đã phải trả giá.
Nhưng bây giờ thì sao? Công nghệ đã theo kịp. PS5 và Xbox Series X/S có đủ sức mạnh để hiển thị hai hoặc nhiều góc nhìn mà không gặp khó khăn. Và tất nhiên, điều này cũng được chuyển sang các phiên bản PC. Quan trọng hơn nữa, một số nhà phát triển, đặc biệt là Hazelight, đang coi co-op tại chỗ là một ưu tiên, chứ không phải là một mục cần đánh dấu cho có.
It Takes Two là một kiệt tác. Diablo IV mang đến trải nghiệm diệt quỷ bên cạnh nhau thực thụ. Khi các nhà phát triển tìm hiểu phần cứng để tận dụng nó phục vụ mục đích của mình thay vì chỉ cố gắng nhồi nhét càng nhiều đa giác càng tốt, chúng ta sẽ có được sự kỳ diệu. Kiểu kỳ diệu thuộc về phòng khách, chứ không chỉ là một đấu trường thể thao điện tử.
Cảnh gameplay game Split Fiction thể hiện chế độ chơi chia màn hình (split-screen co-op)
2 lý do những câu chuyện thành công đang thu hút sự chú ý – và mở ra cánh cửa
Game co-op tại chỗ đang được đón nhận tốt, dẫn đến việc các nhà phát triển làm ra nhiều game hơn
It Takes Two không chỉ làm say đắm người chơi – nó càn quét các giải thưởng và bán được hàng triệu bản. Thậm chí, nó còn giành được giải Game of the Year, và tựa game tiếp theo từ studio Hazelight, Split Fiction, đã chứng tỏ mình còn tốt hơn về quy mô và tham vọng, trong khi vẫn trung thành với tinh thần chia màn hình. Khi những tựa game như vậy đạt được thành công vượt xa ngân sách của mình, nó gửi đi một thông điệp quan trọng đến các studio – mọi người muốn điều này. Họ sẽ tìm đến và mua nó – và thành công đó có tính lan tỏa. Các nhà phát hành giờ đây sẵn sàng hơn trong việc bật đèn xanh cho những ý tưởng game co-op chơi chung mà chỉ vài năm trước còn bị coi là rủi ro. Và các nhà phát triển? Họ đang trở nên táo bạo hơn, sáng tạo hơn – tạo ra những tựa game xoay quanh niềm vui, sự hỗn loạn và cảm giác cùng hiện diện.
Chúng ta đang chứng kiến một khoảnh khắc quay trở về điểm khởi đầu: không phải một xu hướng thoáng qua, mà là sự trở lại của điều gì đó vượt thời gian. Không phải vì thị trường đòi hỏi, mà vì người chơi đã âm thầm, kiên định bình chọn cho nó – bằng thời gian, tiền bạc và ký ức của họ. Và bây giờ? Các studio cuối cùng đã lắng nghe. Co-op chơi chung không còn là “ngách” nữa. Đó là một thể loại đang tự chứng minh giá trị của mình lần nữa – từng màn hình chia một. Hãy lấy ví dụ game Out of Words mới được công bố tại Summer Games Fest 2025. Đó là dấu hiệu về những điều tốt đẹp hơn sẽ đến với game co-op tại chỗ, nơi cốt truyện và trải nghiệm được xây dựng xoay quanh khái niệm chơi cùng nhau trên ghế sofa.
Ảnh ghép các nhân vật và cảnh chơi game Rayman Legends, nổi tiếng với chế độ co-op địa phương
1 lý do có một nỗi nhớ khát khao game “chơi cùng nhau”
Tôi sẽ luôn muốn chơi game chia màn hình, bất kể thời gian hay địa điểm nào
Thành thật mà nói – nếu bạn lớn lên cùng PS2, GameCube, hay OG Xbox, rất có thể một số ký ức cốt lõi của bạn không chỉ là về các tựa game, mà là về người bạn đã chơi cùng. Những đêm marathon Tekken muộn, những trận đấu nảy lửa Budokai Tenkaichi, và những màn đối đầu chia màn hình NFS kết thúc bằng tiếng la hét và cười đùa. Những khoảnh khắc đó mang một ý nghĩa rất khác.
Khi chúng ta lớn hơn, kiểu chơi game đó trở nên khó tái tạo hơn. Nhưng không phải là không thể. Trên thực tế, nhiều người trong chúng ta giờ đây đang cố gắng chia sẻ điều kỳ diệu đó với những người khác – với bạn đời, con cái, bạn bè. Và co-op chơi chung mang đến cho chúng ta công cụ để làm điều đó.
Nó không chỉ còn là về game nữa. Nó là về sự gắn kết. Sự khám phá sẻ chia. Học cách vượt qua một câu đố platforming cùng với ai đó khi ngồi ngay cạnh họ, thay vì cách xa hàng trăm dặm chỉ dựa vào tai nghe và kênh thoại. Có một kiểu gắn bó chỉ xảy ra khi hai người cùng lúc hét lên “SANG TRÁI!” – và rồi cười phá lên khi cả hai đều không nghe theo lời người kia.
Hình ảnh game đối kháng Dragon Ball: Sparking! Zero, gợi nhắc ký ức game chiến đấu chơi cùng bạn bè
Co-op chơi chung không phải là trào lưu – nó đang trỗi dậy trở lại
Đây không phải là một bài viết chống lại game online. Game multiplayer online thật đáng kinh ngạc, và nó sẽ luôn tồn tại. Nhưng co-op chơi chung? Đó là linh hồn của game mà chúng ta đã lãng quên. Và bây giờ khi nó trở lại, chúng ta mới nhận ra mình đã nhớ nó đến nhường nào.
Dù bạn đang đắm chìm trong sự điên rồ của tay cầm Joy-Con, hồi sinh cho nhau trong Streets of Rage 4, hay làm cháy thêm một món ăn nữa trong Overcooked chỉ vì ai đó rõ ràng đã không để ý đồng hồ đếm ngược – những khoảnh khắc đó thật quan trọng. Chúng ở lại với bạn. Trong một thế giới mà mọi thứ ngày càng trở nên cô lập và kỹ thuật số, hành động đơn giản là ngồi xuống, cạnh bên nhau, và chia sẻ một màn hình? Điều đó giống như một cuộc nổi loạn. Một cuộc nổi loạn đẹp đẽ và mạnh mẽ.
